ΣΕΡΡΑ. Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ [Γιάννη Καλπούζου, Εκδόσεις Ψυχογιός]

ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΒΙΒΛΙΟΥ

Ενόψει του εκτοπισμού των Αρμενίων απ' την Τραπεζούντα τον Ιούνιο του 1915, ένα κορίτσι που μοιάζει να το ζωγράφισε ο ίδιος ο Θεός καταφεύγει στο σπίτι ενός αγνώστου. Στην Ορντού ένα άλλο κορίτσι εύπορης ελληνικής οικογένειας ετοιμάζεται για τον γάμο της και πασχίζει να οραματιστεί το μέλλον μ' έναν άντρα τον οποίο ελάχιστα γνωρίζει.

Ο χαρισματικός, θρήσκος και θεματοφύλακας των ηθών της εποχής Γαληνός Φιλονίδης διχάζεται ανάμεσα σε δυο γυναίκες∙ δοκιμάζεται εμπρός στις ιδέες του∙ έρχεται αντιμέτωπος με την αγριότητα και το μίσος∙ συντρίβεται και θέτει ως στόχο ζωής να εκδικηθεί εκείνον που του προκάλεσε τον μέγα πόνο.

Στο παρασκήνιο της μυθοπλασίας ιχνογραφείται ο Πόντος μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών∙ η ομογενοποίηση των φυλών με συνδετικό κρίκο μα και άλλοθι τη θρησκεία∙ ο φόβος, η μισαλλοδοξία και ο εθνικισμός που ενσπείρουν οι Νεότουρκοι και στη συνέχεια οι Κεμαλιστές∙ η καθημερινή ζωή στα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης∙ οι διώξεις των Ελλήνων επί Στάλιν∙ τα στρατόπεδα εργασίας στη Σιβηρία και οι στέπες του Καζακστάν με αφόρητους καύσωνες το καλοκαίρι και σφοδρό ψύχος τον χειμώνα∙ οι πόθοι, τα πάθη και τα δεινά των Ποντίων.

Κι όλα, μέσα από το πολυσχιδές ταξίδι που γράφει η ζωή και το ταξίδι που γράφεται για τη ζωή, να φαντάζουν φλόγες και κινήσεις του ποντιακού χορού σέρρα, του χορού της φωτιάς.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΜΟΥ

Ο Γιάννης Καλπούζος παραδίδει στο κοινό ένα μυθιστόρημα πολυσχιδές, σφιχτοδεμένο και άριστα δομημένο, που ισορροπεί μεταξύ Ιστορίας και έρωτα και δύσκολα θα απογοητεύσει ακόμη και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη.

Με μαεστρία και σεβασμό απέναντι στην Ιστορία και το γένος των Ποντίων ο συγγραφέας σκιαγραφεί το κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι της εποχής από το 1915 μέχρι και τη δεκαετία του '60, ιχνηλατώντας πάνω στην Ιστορία του Πόντου. Τα ιστορικά στοιχεία και γεγονότα πάνω στα οποία πλάθεται ο μύθος, αναφέρονται με μέτρο και αποτελούν τον κινητήριο μοχλό του ευρηματικού μύθου του Γιάννη Καλπούζου.

Έρωτας, προδοσίες, ίντριγκες και πολλές ανατροπές συνθέτουν έναν άψογο μύθο ο οποίος κινείται πάνω στα χνάρια των ιστορικών γεγονότων που επηρέασαν τους ήρωες. Σκληρότητα, βια, απανθρωπιά, εθνικισμός και ρατσισμός. Αγάπη, πίστη, ανθρωπιά, δύναμη, επιβίωση. Πολλές και αντιφατικές οι έννοιες του βιβλίου και ο συγγραφέας σαν ζωγράφος καταφέρνει και αυτή την παλέτα με τα διαφορετικά χρώματα, την κάνει πίνακα που γοητεύει και εντυπωσιάζει.

Με ιδιάζουσα και πολύ ενδιαφέρουσα δομή, η ιστορία σιγά σιγά ξετυλίγεται μπρος στα μάτια του αναγνώστη, με μικρά κεφάλαια τα οποία διαθέτουν ένα εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα του μύθου, ο οποίος αποκαλύπτεται στο τέλος και αποτελεί την πιο σημαντική ανατροπή στη μυθιστορία. Εισαγωγικά σημειώματα που θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν αποφθέγματα ζωής και προϊδεάζουν εν μέρει για το τι θα ακολουθήσει στο κάθε κεφάλαιο.

Οι ήρωες του Γιάννη Καλπούζου, άριστα ψυχογραφημένοι, απτοί και καθημερινοί, οδηγούν τον αναγνώστη στην εποχή με τις αξίες, τις πράξεις και τις συνήθειές τους. Ο συγγραφέας με πένα που σαγηνεύει, περιγράφει με λόγο έντονα εικονοπλαστικό, τοπία, πρόσωπα, γεγονότα, συναισθήματα, ήθη και έθιμα δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις αξίες των ηρώων και στις σκέψεις τους.

Σέρρα. Η ψυχή του Πόντου. Ένα βιβλίο σταθμός, που θα σας σαγηνεύσει, σα χρονομηχανή θα σας μεταφέρει σε αλλοτινές εποχές και θα σας συγκλονίσει. Ένα συνεχές μάθημα ζωής και Ιστορίας που δεν πρέπει να λείπει από καμία βιβλιοθήκη. Μια συγκλονιστική ιστορία αγάπης. Ένα μυθιστόρημα που υμνεί τον έρωτα, την πίστη, που ακλόνιτη στέκεται σιμά μας και δίνει δύναμη στις καρδιές των ανθρώπων και την ανθρωπιά. Ένα βιβλίο που διδάσκει Ιστορία και θέτει γερά θεμέλια για περαιτέρω σκέψεις γύρω από τη ζωή. Ένα μυθιστόρημα που δεν πρέπει να χάσετε...

Ελευθέριος Α. Μανδαλιανός